Bir zamanlar Varzawood’ta

PIERRE DAUM / Gazeteci

Fas çölünün kapısı Varzazat’ta heyecan dorukta. 85 yaşındaki Ridley Scott, Aït Benhaddou köyüne; şehirden 30 kilometre uzaklıktaki bu kale kasabasına (ksar) geri döneceğini duyurdu. Alien (1979), Blade Runner (1982), Thelma ve Louise (1991), American Gangster (2007) gibi filmleriyle tanınan İngiliz – Amerikalı yönetmen, ünlü Gladyatör (2000) filminin devamını, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Organizasyonu (UNESCO) tarafından dünya mirası olarak kabul edilen köyde çekmeye hazırlanıyor. Tabii ki Russell Crowe olmadan… Çünkü ünlü aktörün canlandırdığı karakter Maximus ilk filmde ölmüştü. Devam filmi, Charlotte Wells’in Aftersun (2022) filminde dikkat çeken yükselen yıldız, İrlandalı oyuncu Paul Mescal ile ünlü aktör Denzel Washington ile çekilecek. İşçiler ve kepçeler, kızıl kireç taşları ve tozla kaplı yarım ay şeklindeki alanda, Roma döneminin çetin savaşlarının yapılacağı devasa bir kartonpiyer arena inşa etmek için çalışıyor. Roma’daki Kolezyum’un görkemli bir kopyasının yapılacak olması yönetmenin tutkusunu ortaya koyuyor.

İnşaat alanının üst kısmında yer alan köyün dar sokaklarındaki esnaf ise temkinli. Dükkanlarını kaç gün kapatmak zorunda kalacaklar? Kimse bilmiyor. Peki ödenecek tazminat ne kadar olacak? Bazıları için günlük 500 dirhem (45 Avro), bazıları için bin dirhem (90 Avro), bazıları için de bin 500 dirhem (135 Avro)… “Her halükârda başka seçeneğim yok” diyor genç ressam Aziz. Çay ve safranla boyadığı tuvallerinden birinin fiyatı olan bin dirhem kazanmayı uman Aziz, “Dükkanımı kapatmayı reddedersem polis gelir ve ruhsatım olmadığı için bir sürü sorun çıkar” diyor. Film için binlerce figüran işe alınacak ve on bir saatlik bir çalışma günü için 300 dirhem (27 Avro) nakit ödeme yapılacak. Karşılaştırmak gerekirse; Fransa’da uygulanan figüranlara yönelik bir toplu iş sözleşmesi, 8 saatlik çalışma için net 105 Avro asgari ücreti zorunlu kılıyor. Ayrıca yapımcının sosyal güvenlik primlerini de ödemesi gerekiyor.