COPÉLIA MAINARDI ve ÉMILE BOUTELIER
Kilometreler boyunca dümdüz uzanan yol, lale tarlalarını tam ortadan ikiye ayırıyormuş gibi görünüyor. Amsterdam’a yaklaşık 40 kilometre mesafede; tarihi Hollanda’nın kalbinde yer alan Bollenstreek – ya da Soğan Bölgesi – kıyı kumulları, kumlu toprakları ve çiçek yetiştiriciliğine elverişli ılıman iklimiyle tanınıyor. Sam van Schooten, 20 yıl kadar önce buraya bir findanlık kurmuş. Geniş depolarındaki paletlerin üzerine yığılmış binlerce lale, yıldız çiçeği ve zambak soğanı dünyanın dört bir yanına gönderilmeyi veya soğuk odalarda sahte bir kış geçirmeyi bekliyor. Her yerde hissedilen nem, yerden on metre yüksekte tam kapasiteyle çalışan devasa vantilatörlere rağmen zar zor dağılıyor.
Bu ortam, kriptogamik bitki (1) hastalıklara neden olan fitopatojenik mantarların gelişmesine son derece elverişli. Sam van Schooten, “Bu, bizim gibi süs bitkisi yetiştiricileri için böceklerden ya da diğer zararlılardan çok daha büyük bir sorun” diyor. Bu mantarların en yaygın olanları Botrytis (Kurşuni Küf) ve Fusaryum… Bu iki tür, van Schooten 10 hektarlık çiftliğinde yetiştirdiği bin 500 çeşit bitki için tam bir felaket… Bunlardan kurtulmak için üç önemli aşamada mantar ilaçları kullandıklarını itiraf ediyor: Çiçek soğanları ekilmeden önce ilaçlanıyor, bitkiler büyürken tarlalar ilaçlanıyor ve son olarak da hasattan sonra, depolama sırasında uygulama yapılıyor. “Ama kullandığımız tüm pestisitler organik” diye vurguluyor van Schooten…
2004 yılında tahmini olarak 4.7 milyar Avro büyüklüğündeki pazarın yüzde 52’sine sahip olan Hollanda, (1) dünyanan en önemli çiçek soğanı ve kesme çiçek ihracatçısı olmasını, teknolojik yeniliklere ve yoğun pestisit kullanımına (mantar, haşere, yabani bitki, parazit ilaçları) dayanan çok yoğun bir tarım modeli geliştirmesine borçlu. Bu faaliyet, kapitalizm tarihiyle de yakından bağlantılı; daha 17. yüzyılın ortasında, ilk “lale çılgınlığı” yaşanmış ve bazı nadir lale soğanları, şehir merkezindeki binalardan daha yüksek fiyatlara satılmıştı. Van Schooten, “Bu sektörde rekabet hiç durmaz. Yıllık kârımızın yüzde ikisini inovasyona ayırıyoruz. Burada işler iyi gittiğinde Ferrari değil traktör alınır” diyor. Ancak bu durumun sosyal ve çevresel açıdan feci sonuçları oluyor. Hollanda’da tarım ilaçlarının yoğun kullanımı, insan sağlığı açısından tehlikeli olan Aspergillus fumigatus adlı mantarın ilaçlara dirençli türler geliştirmesine yol açtı; bu mantar, özellikle de zaten hasta olan insanlara bulaştığında iyileşme süreçlerini bir hayli uzatıyor.
Bazı mantar enfeksiyonları olağanüstü bir hızla yayılıyor
Özel İçerik
Bu içerik sadece gazeteye abone olan okuyucular içindir.Yazının devamını okumak için gazetemize abone olmak ister misiniz?