GÜRKAN AKGÜN
Silivri Cevazevi’nde tutuklu olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı.
Türkiye’nin hemen her noktasında bir çevre mücadelesi haberi ile karşı karşıya geliyoruz. Oteller, madenler, lüks konut projeleri, santraller; var olan koruma kararları, SİT alanları gibi yasal mevzuatı da yok sayarak adeta doğayı işgal etme konusunda sıraya dizilmiş durumda. Esasında üretken olmayan, rantiyeci ve kırılgan bir ekonominin kriz koşullarında iyiden iyiye azmanlaştığı bir süreç bu. Konuya politik ekoloji çerçevesinden bakarsak gerçekleşen ekolojik yıkım ile birlikte kentte ve kırda toplumsal kesimler açısından var olan eşitsizliklerin daha da derinleştiğini söyleyebiliriz.
2019 Yerel seçimlerinden, bugün tutuklu bulunduğumuz Silivri günlerine değin İstanbul’da hem bu ekolojik yıkım projeleri ile mücadele etmek hem de kentte kamusal – doğal yaşam alanlarını geliştirmek adına önemli çalışmalara imza attık. Bu mücadele alanlarından kuşkusuz en çarpıcı ve sembolik olanı Kanal İstanbul ve Yenişehir Projesi.
Marmara Denizi’nde yaşamı sona erdirecek olan, Sazlıdere Su Havzası’nı ortadan kaldıran, Terkos Gölü’nü tuzlanma riski ile karşı karşıya bırakan; 136 milyon metrekare tarım alanını, 13 bin 400 hektar ormanlık alanı imara açan ve Karadeniz kıyısındaki kumsal alanları hafriyat toprağı ile dolduracak olan bu amansız projeye tüm gücümüzle karşı çıktık.
Bu ülkenin yetiştirmiş olduğu birçok değerli bilim insanının ortaya koymuş olduğu argümanlar doğrultusunda, ortak akılla karşı çıktık. Ve bugün toplumun büyük çoğunluğu, bir avuç zümre zenginleşirken hepimizin ortak değeri olan suyu, toprağı, ağacı, denizi, yani yaşamın ta kendisini yerle yeksan edecek İstanbul’a ilave 2 milyon nüfusun gelmesiyle şehri iyiden iyiye kaosa sürükleyecek bu projenin karşısında yer alıyor. Bugün bizler içeride olsak da toplumun iradesinin geleceğimizi kurtaracağına inanıyorum. Tabi bununla birlikte plansız bir şekilde gelişen yeni ulaşım aksları ve projelerle İstanbul’un can damarı Kuzey Ormanları ve çevresindeki kırsal yaşamı da ciddi bir tehlike altında. Özellikle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından askeri alanlar başta olmak üzere imara açılan bölgeler İstanbul’un Kuzey ekosistemini tehdit ediyor. Bunlara karşı da bir yandan hukuki mücadelemizi sürdürürken, diğer yandan da İstanbul’un kuzeyinin doğal yaşam alanlarını koruyup kırsal kalkınmayı gerçekleştirebilecek “Koru-İstanbul” Projesi’ni başlattık. Özellikle iklim ve gıda krizi ile baş başa kaldığımız bir dönemde geleceğimiz açısından sahip çıkılması gereken çok önemli bir çalışma.
Bütün bunların yanı sıra, son altı yıl içerisinde İstanbul’da tüm toplumsal kesimlerin eşit ve özgürce kullanabileceği doğal yaşam alanlarını ürettik. Dere yataklarının çevresi ile birlikte Yaşam Vadisi olarak İstanbullulara kazandırılması; hem insanların yeşille buluşabileceği kamusal alan üretimi açısından hem de Kuzey Ormanları – Dereler – Kıyılar Ekosistemi’nin bütünleştirilmesi açısından son derece hayati. Beylikdüzü Yaşam Vadisi ile başlayan hikâye bugün İstanbul’un 20’ye yakın “vadisinde” daha hayat buldu. Keza Atatürk Kent Ormanı, Yakuplu, Kemerburgaz Kent Ormanları İstanbulluların doğayla buluşabildiği ve aynı zamanda onu koruyup sahiplendiği alanlara dönüştü.
Kentleşme politikalarının en tepesine ekoloji ve toplumsal adalet meselesini yazmak durumunda olduğumuz bir çağdayız. Kimse “kentin gürültüsünden uzak yeşillikler içinde” gayrimenkul projelerine kaçmayı bir kurtuluş reçetesi olarak görmesin. Yaşadığımız iklim, su, gıda, krizinin ve ekolojik tahribatın bir zaman sonra hepimizi ilgilendirdiğini fark etmiş olacağız.
O yüzden bugünden başlayarak doğadan yana, bütüncül, kamu yararını gözeten bir planlama çerçevesine kentlerimizin geleceğini tasarlamamız gerekiyor.
Bu anlamda da İstanbul’un ortak aklıyla hazırlayıp kamuoyu ile paylaştığımız İstanbul Vizyon 2050 Strateji Belgesi ve Eylem Planı’na sahip çıkarak uygulamaya konulmasının son derece önemli olduğunu düşünüyorum.
Not: Kanal İstanbul ile ilgili tüm bilimsel veri ve raporlara, hazırladığımız https://kanal.istanbul/ adresinden erişebilirsiniz.
