Kutuplaşma ve gerilimin sonu

JEROME KARABEL

Kaliforniya Üniversitesi’nde Sosyoloji Profesörü
Çeviri: BEYZA TOPÇU

Nasıl oldu da böyle biri başkan seçilebildi? Donald Trump’ın zaferini anlamak istiyorsak bunun neyin yansıması olduğunu, yani Amerikan siyasetinde 30 yıldır istikrarlı bir şekilde artan kutuplaşmayı bilmek gerekiyor. Demokratları “ülkenin refahı için tehdit” olarak gören Cumhuriyetçilerin oranı 1994-2014 yılları arasında iki kat artarak yüzde 17’den yüzde 36’ya yükseldi; aynı eğilim Demokratlarda da var. 1994’te yüz Demokrattan 16’sı Cumhuriyetçileri bir tehdit olarak görüyordu. 20 yıl sonra bu oran yüzde 27’ye ulaştı. Trump’ın kıl payı kazandığı 2016 seçimlerinin arka planında bu kutuplaşma vardı.

Neredeyse 25 yıldır her iki partinin de oy oranları çarpıcı bir şekilde benzer seyrediyor. 2000 ila 2024 yılları arasında yapılan yedi başkanlık seçiminde iki parti arasındaki fark çok dar bir aralıkta kaldı: Demokratların aldığı oylar yüzde 48 ila 53 arasında değişirken, Cumhuriyetçilerinki yüzde 46 ila 51 arasındaydı. Bu istatistik, bu yılki başkanlık yarışına adaylığını koyan herhangi bir Cumhuriyetçinin, oyların aşağı yukarı yüzde 45’ini garantileyebileceği anlamına geliyordu; Trump gibi birçok olumsuz özelliğe sahip bir adayın oyların yarısını nasıl alabildiğini anlamak açısından kritik bir veri.

Rakip partiyi destekleyen biriyle asla evlenmem…

Amerikan siyasetinin bir özelliği daha var: Bir partinin oylarının seçmenlerin kendisine duyduğu sempatiden ziyade rakip partiye duyduğu nefretten dolayı yükselmesi. Bu olguyu ölçmek isteyen araştırmacılar, partilere duyulan hislerin 0 (negatif) ile 100 (pozitif) arasında değerlendirildiği “duygu termometreleri” kullanıyor. 1978’de ankete katılanların yüzde 19’u rakip partiye 30 ve altı puan verirken 2012’de bu oran yüzde 56’ya yükselerek neredeyse üç katına çıktı. (1) Buna paralel olarak rakip partiyi destekleyenlere karşı derin antipatiyle kendini gösteren “duygusal kutuplaşmada” da bir artış söz konusu.